Kompresör Periyodik Kontrolü

Kompresör Periyodik Kontrolü

İş sağlığı ve güvenliği alanında iş Ekipmanların periyodik kontrollerinde önemli bir yere sahip olan kompresörlerin periyodik kontrolü, basınçlı kapların sınıfında yer almaktadır. Basınçlı kapların periyodik kontrolleri denildiğinde ilk akla gelen basınçlı kaplar kontrolünü sınıflandırmak gerekirse;

• Kazanların Periyodik Kontrolü
• Kalorifer Kazanlarının Periyodik Kontrolü
• Kızgın Yağ Kazanların Periyodik Kontrolü
• Buhar Kazanların Periyodik Kontrolü
• Otoklavların Periyodik Kontrolü
• Hidroforların Periyodik Kontrolü
• Sanayi Gazları Dolum Tankları Periyodik Kontrolü
• Kompresörlerin Periyodik Kontrolü

Kompresörün tanımına bakmak gerekirse basit anlatımla; atmosfer ortamından alınan havayı sıkıştırarak bir tankta depolayarak yüksek basınçta hava kullanımını sağlayan düzeneklerdir.  Kompresörler çalışma prensiplerine göre çeşitlere ayrılmıştır; Vidalı kompresörler, Pistonlu kompresörler, Eksen akımlı kompresörler, hidrolik kompresörler, jet kompresörler gibi.

İş Sağlığı ve Güvenliği bakımından Kompresörlerin Periyodik Kontrolleri mevzuat açısından 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na kapsamında yer alan 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan,  iş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereğince; Kompresörler, yılda en az bir defa yetkili kişiler tarafından kontrolü yapılmalı, iş sağlığı ve güvenliği açısından güvenli çalıştığını belgeleyen Kompresörlerin Periyodik Kontrol Raporu düzenlemelidir.

Basınçlı kapların periyodik kontrol süresi ne kadardır? Basınçlı kapların periyodik kontrolü kim yapar? Basınçlı kapların periyodik kontrolü nasıl yapılır? Sorularının en doğru cevabı, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ek III de yer almaktadır. Yönetmeliğin ilgili maddesi aşağıda yer almaktadır. Kompresörlerin Periyodik Kontrolü Standartlarda süre belirtilmemişse Yılda 1 kez yapılması gerektiği belirtilmiştir.

2. Periyodik kontrole tabi iş ekipmanları

2.1. Basınçlı kap ve tesisatlar

2.1.1. Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır. Ancak iş ekipmanının özelliği ve işletmeden kaynaklanan zorunlu şartlar gereğince hidrostatik test yapma imkânı olmayan basınçlı kaplarda hidrostatik test yerine standartlarda belirtilen tahribatsız muayene yöntemleri de uygulanabilir. Bu durumda, düzenlenecek periyodik kontrol raporlarında bu husus gerekçesi ile birlikte belirtilir.

2.1.2. Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, 22/1/2007 tarihli ve 26411 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği, 31/12/2012 tarihli ve 28514 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Taşınabilir Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği ve 30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Basit BasınçlıKaplar Yönetmeliğinde yer alan ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmayan hususlar saklı kalmak kaydıyla ilgili standartlarda belirtilen kriterlere göre yapılır.

2.1.3. Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, makine mühendisleri ve makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Söz konusu periyodik kontrollerin tahribatsız muayene yöntemleri ile yapılmasıdurumunda, bu kontroller sadece TS EN 473 standardına göre eğitim almış mühendisler ve aynı eğitimi almış tekniker veya yüksek teknikerler tarafından yapılabilir.

2.1.4. Madde 2.1.1.’de belirtilen kriterler saklı kalmak kaydı ile bir kısım basınçlı kap ve tesisatın periyodik kontrol süreleri ile kontrol kriterleri Tablo: 1’de belirtilmiştir.