PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI HAZIRLAMA

PATLAMADAN KORUNMA DOKÜMANI

Sanayinin gelişmesi ve büyümesiyle birlikte teknolojik gelişmelerin, çalışma ve üretim veriminin artmasıyla birlikte bazı tehlikelerde bunlarla eşdeğer biçimde artmıştır. Tüm bu olumsuzluk ve tehlikelere karşı iş sağlığı ve güvenliği çerçevesinde önlemler alınmalıdır. Bunlardan biride patlamadan korunmadır. Kimyasal maddelerin iş yerinde kullanılması gerekli önlemleri almayı da beraberinde getirir. Endüstriyel sanayi, kimya sanayi, metal sanayi, ilaç sanayisi, doğalgaz santralleri, petrol ürünleri imalatı ya da petrol sanayi gibi birçok çalışma alanında iş sağlığı ve güvenliği çerçevesinde önlemler almak zorunludur. Patlamadan korunma ve patlamadan korunma dokümanı da bunlardan biridir. Bunun için de öncelikle iş verenlerin işyerleriyle alakalı bölge sınıflandırmalarını yapmaları gerekmektedir.

Patlamadan Korunma Dokümanı Nedir?

Patlamadan korunma dokümanı: İşyerlerinde oluşabilecek patlayıcı ortamların tehlikelerinden çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak amacıyla hazırlanan dokümandır.

Patlayıcı Ortam Oluşabilecek Yerlerin Sınıflandırması

Çalışanların Patlayıcı Ortamlardan Korunması Hakkında Yönetmelik’ine göre tehlikeli yerlerin sınıflandırması yapılabilmektedir.

• Bölge 0: Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın sürekli olarak veya uzun süreli ya da sık sık oluştuğu yerler.
• Bölge 1: Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın normal çalışma koşullarında ara sıra meydana gelme ihtimali olan yerler.
• Bölge 2: Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışarak normal çalışma koşullarında patlayıcı ortam oluşturma ihtimali olmayan yerler ya da böyle bir ihtimal olsa bile patlayıcı ortamın çok kısa bir süre için kalıcı olduğu yerler.
• Bölge 20: Havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların, sürekli olarak veya uzun süreli ya da sık sık patlayıcı ortam oluşturabileceği yerler.
• Bölge 21: Normal çalışma şartlarında, havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların ara sıra patlayıcı ortam oluşturabileceği yerler.
• Bölge 22: Normal çalışma şartlarında, havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların patlayıcı ortam oluşturma ihtimali bulunmayan ancak böyle bir ihtimal olsa bile bunun yalnızca çok kısa bir süre için geçerli olduğu yerler.

Not: Tabaka, tortu veya yığın halinde tutuşabilir tozların bulunduğu yerler, patlayıcı ortam oluşturabilecek diğer bir kaynak olarak dikkate alınmalıdır.

Patlamadan Korunma Dokümanı Hangi İş Yerlerinde Hazırlanmalıdır?

Patlama ortamlarının en fazla bulunduğu yerler;

• LPG Üretim, Dolum ve Dağıtım Tesisleri
• Doğalgaz Santralleri
• Petrol Rafinerileri
• Un Değirmenleri
• Trafo Merkezleri ve İmalathaneleri
• Boya Fabrikaları
• Fırın ve Elektrostatik Boya Yapılan İşyerleri
• Deri İmalathaneleri
• Yağ Üretimi
• Kimya Sanayi
• Biyogaz Üretimi
• İlaç Sanayi

Yönetmeliğe göre;

• Hastalara tıbbi tedavi uygulamak için ayrılan yerler ve tıbbi tedavi uygulanması,
• 1/4/2011 tarihli ve 27892 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gaz Yakan Cihazlara Dair Yönetmelik (2009/142/AT) kapsamında yer alan cihazların kullanılması,
• Patlayıcı maddelerin ve kimyasal olarak kararsız halde bulunan maddelerin üretilmesi, işlemlerden geçmesi, kullanımı, depolanması ve nakledilmesi,
• Sondaj yöntemiyle maden çıkarma işleri ile yeraltı ve yerüstü maden çıkarma işleri,

İçin patlamadan korunma dokümanı hazırlanmak zorundadır.

Patlamadan Korunma Eğitimi

İş verenler patlayıcı ortama sahip iş yerlerinde bulunan çalışanlarına patlayıcı ortamdan korunma eğitimi aldırmak zorundadır.

İş Yerlerinde Patlamalara Neden Olan Genel Riskler

• Tehlikeli bölgede çalışma izin sisteminin olmaması
• Patlayıcı ortama uygun makine ve ekipman kullanılmaması
• Tehlikeli bölgelerde uygun havalandırmanın sağlanmaması
• Üretim atıklarının izlenmemesi
• Patlamaya yönelik özel risk değerlendirmesinin yapılmaması
• Gaz sızdırmazlık testlerinin gerçekleştirilmemesi
• Statik yük boşalması
• Yangınla mücadele sistemlerinin yetersizliği
• Bakım onarım işlemlerinin uygun yapılmaması
• Patlamadan korunma dokümanının hazırlanmaması
• Aydınlatmanın uygunsuzluğu
• Elektrik teçhizatlarının uygunsuzluğu
• Kimyasalların yanlış depolanması ve kullanımı

İş Yerlerinde Patlama Olaylarının Nedenleri

• Kimyasalların kullanımı, taşınması ve depolanması ile ilgili yeterli bilgiye sahip olunmaması
• İşyerinde kullanılan kimyasalın malzeme güvenlik bilgi formlarının temin edilmemesi
• Makineler ve yanıcı sıvıların uygun şekilde kullanılmaması veya depolanmaması
• Birbiri ile reaksiyona girebilecek kimyasalların aynı alanda depolanması ya da yanıcı ve okside edici kimyasalların aynı alanda depolanması
• Boş ve dolu kimyasal bidon, fıçı, teneke vb. kapların bir arada depolanması
• Diğer bölmelerden yeterince yalıtılmamış tehlikeli bölgeler
• Yetersiz bakım ve temizlik çalışmaları
• Patlayıcı ortamlarda gerekli risk değerlendirme çalışmalarının yapılmamış olması
• Patlayıcı ortam sınıflandırmasının (Bölge sınıflandırılması) yapılmamış olması
• Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılması gereken elektriksel ekipmanların alev sızdırmaz ekipman olmaması
• Patlayıcı ortama uygun elektriksel ekipmanın seçilerek kullanılmaması (Bölge ile elektriksel ekipmanın uyumlu olamaması)
• Statik elektrik dâhil olmak üzere tutuşturma kaynaklarının belirlenmemiş olması ve kontrol önlemlerinin yetersizliği
• Personelin eğitim ve yetersizliği
• Gerekli gaz ölçüm ve yangın kontrol sistemlerinin bulunmaması
• Yangın hidrant veya dolaplarının önünde malzeme depolanması sonucu müdahalede gecikme
• Yangın tatbikatlarının periyodik olarak yapılmaması

Akaryakıt İstasyonu Patlamadan Korunma Dokümanı

Akaryakıt istasyonlarında yakıtların buharlaşması ve birikmesi sonucu patlayıcı ortam oluşmaktadır. Akaryakıtın kimyasal olarak patlayıcılığı düşünüldüğünde patlamalardan çok geniş alanların etkilenebileceği bilinmektedir. Bilim, Sanayi ve Teknoloji bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan tebliğlerde akaryakıt istasyonlarının aşağıdaki standartları baz alması zorunludur.

• TS 12820 Akaryakıt İstasyonları Emniyet Gereklilikleri Standardı
• TS 11939 LPG İkmal İstasyonları Emniyet Gereklilikleri

26.12.2012 tarihli ve 28509 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği’ ne göre Belirli bir mala tahsis edilmiş mağazalarda motorlu kara taşıtı ve motosiklet yakıtının (benzin, mazot, dizel, biodizel, LPG, CNG vb.) perakende ticareti çok tehlikeli sınıfına girmektedir. Bu yüzden de buralarda patlamadan korunma dokümanı hazırlanması özellikle önemli ve gereklidir. Yapılması da kanunen zorunludur.

Patlamadan Korunma Dokümanı Nasıl Hazırlanır?

Patlamadan korunma dokümanı hazırlanması için öncelikle patlama risklerinin belirlenmesi gerekmektedir. İş yerlerine gidilerek belirlenen riskler daha sonra değerlendirmeye alınır. Tehlikeli alanların sınıflandırması yapılır ve sınıflandırmaya göre hesaplamalar yapılır. Tehlikeli alanın özelliklerine ve sınıflandırma derecesine göre her alana özel asgari gerekler belirlenir. Çalışma alanının durumu ve cihazların uygunluk kontrolleri yapılır. Alınacak önlemler belirlenir ve bütün bunlar dokümana ayrıntılı bir şekilde yazılır.

Patlamadan Korunma Dokümanı Zone Hesabı

Patlayıcı gaz ortamları oluşabilecek alanların sınıflandırması için EN 60079-10-1 standardı baz alınır. Tozlu patlayıcı ortamların zone (bölge) belirlemesini yapmak için de EN 60079-10-2 standardına bakılmalıdır. Alan sınıflandırması yani zone hesapları için kimyasallar hakkında bilgi sahibi olmak prosesleri bilmek ve tüm malzemeleri tanımlayabilmek önemlidir. Bu yüzden standartlara göre bakılsa da zone hesabı yapan kişilerin kimyasallarla ilgili bilgi sahibi ve tecrübeli olması gerekmektedir.

Patlamadan Korunma Dokümanı Kim Hazırlar?

Firmamız tarafından bu alanda bilgi sahibi ve tecrübeli çalışanlarımız işyerlerine giderek gerekli kontrolleri yaptıktan sonra patlamadan korunma dokümanı hazırlarlar.

İlgili Yönetmelik Nedir?

Patlamadan korunma dokümanı yönetmeliği için ‘’Çalışanların Patlayıcı Ortamlardan Korunması Hakkında Yönetmelik’’ ine bakılmalıdır. Yönetmelik Çalışma  ve  Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı (patlamadan korunma dokümanı çsgb) tarafından yürütülmektedir Firmamız tarafından hazırlanan patlamadan korunma dokümanları bu yönetmelik esas alınarak yetkili çalışanlarımız tarafından hazırlanmaktadır.

 Patlamadan Korunma Dokümanı Hazırlama Zorunluluğu

İşveren, patlamaların önlenmesi ve bunlardan korunmayı sağlamak amacıyla, yapılan işlemlerin doğasına uygun olan teknik ve organizasyona yönelik önlemleri almalıdır. Ve yönetmeliğe göre risk ortamına sahip firmalar patlamadan korunma dokümanı hazırlamak zorundadırlar. Firmamızca hazırlanan patlamadan korunma dokümanında patlama riskinin belirlendiği ve değerlendirildiği hususu, belirlenen yükümlülüklerin yerine getirilmesi için alınacak önlemler, işyerinin sınıflandırılması, asgari gereklerin uygulanacağı yerler, çalışma yerleri ve uyarı cihazları da dahil olmak üzere iş ekipmanının tasarımı, işletilmesi, kontrolü ve bakımının güvenlik kurallarına uygun olarak sağlandığı gibi hususlar belirtilir. Ve doküman firmamızca yetkili personelimiz tarafından hazırlandıktan onaylı olarak işyerine iletilir.

Patlamadan Korunma Dokümanı Geçerlilik Süresi

Firmamızca hazırlanan patlamadan korunma dokümanlarının geçerliliği çalışma şartları ve ortam koşulları değişmediği sürece devam eder. Herhangi bir tamir, bakım, yer değişikliği, ortam şartı değişikliği, çalışan değişikliği, yeni cihaz ya da makine alımı veya kullanım dışı bırakılması gibi durumlarda patlamadan korunma dokümanının yenilenmesi gerekmektedir. Ayrıca yenilenen risk analizleriyle birlikte de patlamadan korunma dokümanları yenilenmesi gerekir.

Patlamadan Korunma Dokümanı Fiyatı

Patlamadan korunma dokümanı için sitemizde bulunan iletişim bölümündeki numaradan teklif birimimizle irtibata geçerek patlamadan korunma dokümanı için fiyat görüşmesi yapabilirsiniz.